Onmisbare verhalen in Black Trans Joy (2024)

• Freddie Lian
• 21/01/2022
• 09:00

Tussen 13 en 30 december is een portretserie uitgebracht door de Black Trans Art & Joy Fund in samenwerking met Klauw Collective en Black Achievement Month Den Haag. Ik had de eer om op 10 oktober bij de première in het Koorenhuis in Den Haag te zijn. Een beetje zenuwachtig omdat ik niemand kende, liep ik naar binnen. Het duurde niet lang voordat ik in gesprek raakte en het voelde alsof ik thuiskwam. Na dit warme welkom was het tijd om naar de mooie portretten te kijken van zes prachtige Zwarte trans mensen. De portretten zijn gemaakt om het narratief rondom Zwarte trans personen te verschuiven. De makers hebben de geportretteerden de ruimte gegeven om hun eigen verhaal te vertellen en daarbij aandacht besteed aan vreugde. Daarnaast wilde zij graag een stap maken om de verhalen, ervaringen en geschiedenis van Zwarte trans personen vast te leggen.

Black Trans Art & Joy Fund

Voordat ik verder inga op de prachtige portretten wil ik graag iets meer vertellen over het Black Trans Art & Joy Fund. Het is namelijk een geweldig particulier initiatief dat zich richt op community care voor Zwarte trans personen. De mensen achter dit initiatief zijn oprichter Sharona Lautoe (zij/hen), James Parnell (hij/hem), Naïmah Janse (zij/haar), Xiomara Virdó (zij/haar), Sarafina (die/hen) en Naomi Lilith Quashie (zij/haar). Zij ondersteunen Zwarte trans personen door het organiseren van crowdfunding en het delen en verbinden van netwerken. Daarnaast bieden ze de gemeenschap ruimte om te creëren, hun kunst en legacy te delen, maar bovenal: om blijdschap te ervaren. De persoon die om steun vraagt staat hierin centraal. Ze vragen wat de aanvrager nodig heeft en aan de hand daarvan maatwerk geleverd. Wil je meer weten of dit geweldige initiatief steunen? Neem een kijkje op hun website of Instagram.

Geluk en gemis

In het eerste portret staat het geluk van Ianna Yaleeza centraal. Ze vertelt onder andere over waarom ze van Suriname naar België is verhuisd en over een heftig moment toen ze bijna wilde opgeven. Gelukkig vond ze de kracht om door te gaan. Iets wat niet voor iedereen in de gemeenschap haalbaar is. Ianna neemt een moment om Mia, The Banjee Vixen, te noemen. Mia was actief in de ballroom scene en heeft steun gevonden bij het Black Trans Art & Joy Fund. Tijdens de premiere is er stil gestaan bij haar gemis en diegenen die we al langer moeten missen. Een emotioneel moment dat gevuld werd met liefde. Ianna beschrijft in haar portret heel mooi hoe belangrijk het is om de mensen om je heen en jezelf regelmatig te vragen hoe het gaat.

Jezelf zijn is gelukkig zijn

Het tweede portret is van Sean-Claude. Hij vertelt over zijn ervaring en wat geluk voor hem betekent. “Wakker worden en radicaal van jezelf houden in een wereld die je letterlijk wil vermoorden, is geluk genoeg.” Ook Leroy, die centraal staat in het derde portret, vindt geluk in zichzelf zijn. “Het is niet dat ik nooit nadenk over wat anderen vinden, maar ik probeer het los te laten. Alleen ik kan bepalen wie ik ben.” Naïmah uit het vierde portret heeft een manier gevonden om die zelfliefde te uiten. Haar liefdestaal is cadeaus ontvangen, dus ze verwent zichzelf graag met bijvoorbeeld een nachtje in een hotel. Ik vond het heerlijk om te horen hoe Naïmah zichzelf verwent, dat soort verhalen hoor je niet in grote media. Het laat zien hoe belangrijk deze representatie is om in het narratief rondom Zwarte trans personen ruimte te maken voor vreugde.

Trans heeft geen leeftijd en maat

Ook de laatste twee portretten zijn enorme bijdragen aan de weinige representatie van Zwarte trans personen. In het vijfde portret maken we kennis met Folami, die vertelt hoe het is om nonbinair en vijftig plus te zijn. Er is heel weinig representatie van mensen die nonbinair zijn. Als deze representatie er al is, is het ook nog eens heel eenzijdig. Het betreft vaak dunne, witte, androgyne personen zonder beperking van rond de twintig jaar oud. Ik waardeer het dan ook heel erg dat Folami diens verhaal openlijk vertelt. Ik weet zeker dat anderen uit de gemeenschap, zeker mijn BIPOC siblings, hier veel steun aan zullen hebben. Folami vraagt aandacht voor de ervaring van personen die pas later in het leven als queer uitkomen. Zij moeten helaas vaak afscheid nemen van het leven wat ze al hebben opgebouwd en helemaal opnieuw beginnen.

Het laatste portret is gevuld met de lach, humor en wijsheid van Bappie. Hij vertelt over zijn eigen ervaring als dikke trans man en de invloed daarvan op zijn medische transitie. In Nederland zijn er namelijk hele strikte regels omtrent het gewicht van mensen die genderbevestigende zorg aanvragen. Indien je hier niet aan voldoet krijg je geen hormonen en word je niet geopereerd, terwijl dit in andere landen wel mogelijk is. Bappie legt uit hoe hij zich inzet tegen transfobie en fatphobia en dat representatie hierbij belangrijk is.

Gevuld met geluk

Alle portretten zijn net als het Black Trans Art & Joy Fund gevuld met liefde en geluk. Bij het zien van de portretserie voel ik dezelfde warmte als die ik tijdens de première voelde. Het is zo belangrijk om de trans gemeenschap in al haar diversiteit te zien. En ook de focus op geluk in plaats van trauma is meer dan welkom. Wil je deze onmisbare verhalen zien? kijk dan op het YouTube kanaal van Black Trans Art & Joy Fund! Tot slot een prachtige quote van oprichter Sharona over het steunen van de Zwarte trans gemeenschap. “Blijf jezelf ontwikkelen, steun zelfs als dat je ongemakkelijk maakt, dat betekent ook ongemakkelijk in tijd en geld.”

Over de auteur(s)

• , Black Trans Joy, Portretserie, Zwarte trans personen